ΓΛΑΥΚΟΣ

      

ΓΛΑΥΚΟΣ ΓΛΑΥΚΟΣ ΚΑΙ ΣΚΥΛΛΑ Ο Γλαύκος τρώει το μαγικό χόρτο και μεταμορφώνεται σε θαλάσσιο θεό. Cornelis Bloemaert (II), Pierre Mariette (I), Pierre Mariette (II), περίπου 1630-1692, γκραβούρα. Άμστερνταμ, Rijksmuseum, RP-P-1985-458  Μια ενδιαφέρουσα μυθολογική φιγούρα που αναδύεται στην περιοχή της Ανθηδόνας είναι αυτή του θαλασσινού Γλαύκου. Οι εκδοχές για την καταγωγή του τον αναφέρουν άλλοτε ως απόγονο του ήρωα Ανθηδόνος και της Αλκυόνης, άλλοτε του Πόλυβου και της Εύβοιας κι άλλοτε του Ποσειδώνα και κάποιας Ναϊάδας. Σε ορισμένους μύθους, ο Γλαύκος είναι δάσκαλος του Απόλλωνα και πατέρας της Σιβύλλας της Κύμης (Λάμιας) και συχνά παρουσιάζεται να φλερτάρει με ποικίλες μυθολογικές προσωπικότητες όπως τη Σκύλλα, τον Μελικέρτη, τη Σύμη και την Αριάδνη. Οι ερωτικές του απόπειρες, όμως, δεν έχουν ποτέ αίσια έκβαση. Ο Γλαύκος πέφτει στη θάλασσα και γίνεται θαλασσινός θεός. Le Brun, Charles, 1676, από έκδοση των Μεταμορφώσεων του Οβίδιου, Παρίσι, 1676, γκραβούρα. University of Virginia Αντίθετα με τις ιδιότητες που του αποδίδονται αργότερα, ο Γλαύκος ήταν ένας πολύ απλός και πολύ θνητός ψαράς στην αρχή της πολυτάραχης καριέρας του. Μια σημαντική πηγή αναφοράς του βρίσκεται στα κείμενα του Οβιδίου. Ο ποιητής διηγείται ότι ο ήρωας, χρησιμοποιώντας τις υπερφυσικές ιδιότητες ενός βοτάνου, βούτηξε στη θάλασσα όπου ο Ωκεανός και η Τηθύς τον καλοσώρισαν και τον έκαναν αθάνατο. Έτσι εντάχθηκε στην κοινωνία των θαλάσσιων θεοτήτων. Μια λιγότερο χαρούμενη εκδοχή διδάσκει τα δεινά της αθανασίας, εξιστορώντας πως ο Γλαύκος έπεσε στη θάλασσα όταν ανακάλυψε ότι η αιωνιότητα δεν προϋποθέτει τη νεότητα. Πέρα από την αθάνατη φύση του, του αποδίδονται προφητικές ικανότητες. Κάποιες φορές παρουσιάζεται να προφητεύει σε γνωστούς ήρωες, όπως τους Αργοναύτες. Πιο συχνά όμως εμφανίζεται ως θαλάσσιο στοιχειό που θρηνεί την αθανασία του και προλέγει τις συμφορές των ναυτικών, οι οποίοι επιχειρούν να ξορκίσουν τις προφητείες του με προσευχές και νηστεία. Είναι εύλογο να δούμε την υπόσταση του Γλαύκου ως προσωποποίηση του φόβου των ναυτικών για τη θάλασσα, ιδιαίτερα μέσα από θρύλους που τον ταυτίζουν με τις Σειρήνες ή τη Λάμια. Είναι ενδιαφέρον το ότι η ιστορία του Γλαύκου παρουσιάζει μια εξέλιξη. Στα πρώτα χρόνια της νεότητας του είναι ένας θνητός που ψαρεύει κι ερωτοτροπεί ξέγνοιαστός, μέχρι να ανακαλύψει τα μυστήρια της αθανασίας. Έπειτα παρουσιάζεται ως θαλάσσιος θεός και τότε αρχίζουν οι συσχετισμοί του με διάφορα μυθολογικά τέρατα. Η μυθολογία τον παγιώνει ως δυστυχισμένο θαλάσσιο στοιχειό. Θρηνεί και προφητεύει συμφορές. Κάθεται σκυφτός στον αιώνιο βράχο του, γαλαζοπράσινος με γένια από φύκια και τα φρύδια του σμιχτά – μια γκροτέσκα φιγούρα αθανασίας και παραξενιά της φύσης.