ΓΕΦΥΡΑ

eviahistοry.gr

Τετάρτη 8 Νοεμβρίου 2017

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ ΤΟΥ ΚΑΡΑΜΠΑΜΠΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΣΤΕΛ ΡΟΣΣΟ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ ΤΟΥ ΚΑΡΑΜΠΑΜΠΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΣΤΕΛ ΡΟΣΣΟ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ
 
 
 
Του ΣΤΑΜΑΤΗ  ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ
 
Το Κόκκινο Κάστρο

Η έρευνα βασίστηκε στα σχετικά απομνημονεύματα του Ταγματάρχη του Βαυαρικού στρατού C.J.Bronzetti μεταφρασμένα στην Αγγλική και δημοσιευμένα στο βιβλίο του Άγγλου Ουϊλιαμ Τσάπμαν "Κarystos.City state and country", 1993.

Ο γέρος - Τσάπμαν - όπως τον λέγαμε εδώ στην Κάρυστο - εγκαταστάθηκε στο γειτονικό μας χωριό "Αετός" πριν από 20 περίπου χρόνια και ζούσε μόνος, ασχολούμενος αποκλειστικά με τη συλλογή στοιχείων σχετικών με την ιστορία της Καρύστου, την οποία τελικά εξέδωσε σε βιβλίο το 1993, λίγο προ του θανάτου του.

 
Από τις αφηγήσεις του Μπρονζέττι που ασχολείται στις σελίδες 218 και επόμενες, ξεχωρίζουμε τα αποσπάσματα που μας ενδιαφέρουν για το θέμα μας, με την παρατήρηση ότι κατά την μεταφορά από την γερμανική στην ελληνική γλώσσα, μέσα της Αγγλικής, πιθανόν να έχουν σημειωθεί φραστικά λάθη:
Σελ. 221:... Μετά την αναχώρηση του Ομέρ από τη Χαλκίδα, ο Χατζή Ισμαήλ Μπέης αντικατέστησε τον Ομέρ στις 20 Μαρτίου του
1833.

Την ίδια μέρα οι Τούρκοι παρέδωσαν την Αθηναϊκή Ακρόπολη στο νεαρό Βαυαρό αξιωματικό του βασιλικού στρατού Χριστόφορο Νέζερ και ο Ιάκωβος Ρίζος, ο έλληνας κομμισσάριος κατά την περίοδο της μεταβίβασης πέρασε απέναντι στην Εύβοια για να αναφέρει την αλλαγή.
Τον Μάρτη στις 27 ανέφερε στον Γραμματέα των Εξωτερικών στο Ναύπλιο: "Προχθές έγινε η Κατοχή της ακρόπολης του ΚΑΡΑ- ΜΠΑΜΠΑ. Σήμερα σπεύδω να σας πληροφορήσω ότι χθες, περίπου στις 10 π.μ., ο βαυαρικός στρατός μπήκε στην ακρόπολη της Χαλκίδας.

-          Χωροφυλακή και ναυτικό στη Χαλκίδα κατά τα πρώτα έτη της βασιλείας του Όθωνα. Υδατογραφία του Βαυαρού λοχαγού του Βαυαρικού Εκστρατευτικού Σώματος και κατόπιν του Ελληνικού Στρατού, Ludwig Köllnberger. Αρχικός τίτλος: Gendarmerie und Marine auf Negroponte.
-          Ημερομηνία          1835
-          Πηγή      Πρωτότυπο στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (Αθήνα)
-          Δημιουργός           Ludwig Köllnberger (1811-1892)


Την ίδια μέρα μια ταξιαρχία συνοδευόμενη από τον κομμισσάριο Αδάμ Δούκα εστάλη στην Κάρυστο
Η βαυαρική δύναμη αποτελείτο από 80 πεζικάριους, 22 πυροβόλα και 2 κανόνια. Έφυγαν (1) από τη Χαλκίδα με τρία πλοία. ΄Ενας άνεμος γρήγορα τα έρριξε στη στεριά. Συνέχισαν με τα πόδια για την Ερέτρια στέλνοντας τα εφόδια με δύο βάρκες.
Μετά από τέσσερις ώρες έφτασαν στο Αλιβέρι και κάθησαν να ξεκουραστούν στον ίσκιο μιας μουριάς. Οι ντόπιοι τους έφεραν ψωμί τυρί και κρασί...
Πέρασαν τη νύχτα στο Δύστο. Τακτοποιήθηκαν σε δέκα σπίτια
Ο Ιάκωβος Ρίζος Νερουλός ή Ιακωβάκης Ρίζος Νερουλός (1778 - 10 Δεκεμβρίου 1849)[ήταν Έλληνας λόγιος και πολιτικός της Βλαχίας, Μολδαβίας και της νεοσύστατης Ελλάδας.
στην ακτή της λίμνης. Την επόμενη μέρα, σε οκτώ ώρες, περπάτησαν ως τα Στύρα. Προτού φθάσουν πάνω από την κορυφή ενός βουνού που διασχίζοντας το ο Μπρονζέττι το ονόμασε Μισοπόταμο απόλαυσαν δεξιά και αριστερά μια μαγευτική εικόνα του Αρχιπελάγους (2).

Αυτό το βράδυ έφαγαν σούπα γίδα, αυγά, πιλάφι, γιαούρτι και τυρί σε πήλινα σκεύη με τον παπά. Κοιμήθηκαν σ' ένα καλύβι με θολωτό ταβάνι.
Το επόμενο πρωί ο Μπρονζέττι και ο Δούκας συνέχισαν το δρόμο...
Σελ. 222: Το σκηνικό άλλαξε. ΄Ενα λαμπρό λιβάδι εκτείνεται μπροστά στο βλέμμα σου. Γρήγορα μετά απ' αυτό βρέθηκαν στην είσοδο ενός μικρού άλσους όπου συναντήθηκαν με τους έλληνες κατοίκους της πόλης (3). Με τον επίσκοπο της Κέας στην κεφαλή του κλήρου της Καρύστου. Με τα εμβλήματα και τον αναγεννημένο Σταυρό ανάμεσα στις σημαίες.
΄Οταν ο Δούκας και οι Βαυαροί έφτασαν στη Δρυμωνιά συνάντησαν μια αντιπροσωπία Τούρκων που παρεκάλεσαν να μην ανεβούν στην ακρόπολη πριν νυχτώσει γιατί έχει πιάσει τρόμος τις τουρκάλες γυναίκες. Ο Μπρονζέττι, συμφώνησε ... Ο Ισμαήλ, ο γυιός του Διοικητή, έδωσε τα κλειδιά του Κάστρου στον Κομμισσάριο.
Σελ. 223: Ο Μπρονζέττι κανόνισε να καταλάβει την ακρόπολη ο υπολοχαγός Κάμπλερ με 40 άνδρες εκείνο το βράδυ. Οι έλληνες εξέφρασαν μεγάλη χαρά και του έσφιξαν το χέρι, τους ευχαρίστησαν σαν αδέλφια καθώς ελευθερωνόντουσαν από τον Τουρκικό ζυγό και σκέπτονταν ότι τώρα που έχουν υποστήριξη θα έχουν το δικαίωμα να εκδικηθούνε για την προηγούμενη καταπίεση. Φυσικά δεν τους επετράπη αυτό και πριν, που έγινε μια συνάθροιση, από επικεφαλής πολίτες, ο Μπρονζέττι δήλωσε μια αβέβαιη συμφωνία ότι όλοι οι κάτοικοι, ΄Ελληνες και Τούρκοι, πρέπει να απολαύσουν ισότιμα τα δικαιώματα και την προστασία. Ο Αδάμ Δούκας έκανε την ίδια δήλωση στον Αγά, ο οποίος τα επαναβεβαίωσε στους Τούρκους κατοίκους.
Tούρκοι σε καφενείο  της Χαλκίδας το 1836



Το χρονικό της παράδοσης των Αθηνών


Η άφιξη του βαυαρικού στρατού στην Ελλάδα, υδατοχρώματα από τον βαυαρικό υπολοχαγό Ludwig Köllnberger

Σύμφωνα με τα παραπάνω και με άλλα στοιχεία από την ιστορία των Αθηνών, το χρονικό της απελευθέρωσης των Αθηνών, από τους Τούρκους, έχει ως εξής:
26-1-1833: Η άφιξη του βασιλιά ΄Οθωνα στο Ναύπλιο μαθεύτηκε στην Αθήνα με αγαλίαση και πανηγυρισμούς.
2-2-1833: Δοξολογία στον Ι. Ναό του Θησείου Αγ. Γεώργιος των Χριστιανών, όπου και διαβάστηκε το πρώτο διάγγελμα του Βασιλέα.




1-3-1833: Φτάνει στην Αθήνα ο απεσταλμένος του βασιλέα Ιακωβάκης (4) για να παραλάβει το πρώτο διάγγελμα του Βασιλέα.
2-3-1833: Στρατιωτικό σώμα από τους παραμένοντες στην Αθήνα Τούρκους αναχωρεί για τη Χαλκίδα προς τον Ομέρ Πασά.
20-3-1833. Φτάνει στην Αθήνα Βαυαρική φρουρά. Γίνεται η παράδοση της φρουράς της Ακρόπολης από τους Τούρκους στον βαυαρό υπολοχαγό Χριστόφορο Νέζερ. Ο Κων/νος Μάνος ορίζεται προσωρινός διοικητής Αθηνών. Ο Ιάκωβος Ρίζος, μαζί με τον προοριζόμενο για Νομάρχη Ευβοίας Γεώργιο Αινιάν, αναχωρούν με αγγλικό πολεμικό για τη Χαλκίδα, για την παραλαβή των εκεί φρουρίων και από εκεί ο Ρίζος στέλνει οδηγίες για στη νέα φρουρά των Αθηνών.
31-3-1833. Μεγάλη Παρασκευή. Αναχωρεί από την Αθήνα η Τουρκική φρουρά της Ακροπόλεως.
2-4-1833. Κυριακή του Πάσχα ανήμερα Δοξολογία στον ΄Αγιο Γεώργιο για την απελευθέρωση των Αθηνών. Η 2α Απριλίου θεωρείται έκτοτε, επίσημα, ως ημέρα της απελευθερώσεως των Αθηνών από τους Τούρκους.
 
 
 
 
Η παράδοση του Καρά - Μπαμπα της Χαλκίδας
20-3-1833. Μετά την αναχώρηση του Ομέρ πασά από τη Χαλκίδα για να μην παραστή στην παράδοση, τον αντικαθιστά ο Χατζή Ισμαήλ Μπέης.
25-3-1833. Η Χαλκίδα μετά της νήσου Ευβοίας παρεδόθη μετά συνθήκης στην Ελλάδα. Πρώτος Νομάρχης διωρίστηκε ο Γεώργιος Αινιάν. Παρών και επιτηρητής κατά την παράδοση και ο Αγγλος Ναύαρχος κυβερνήτης του δρόμωνα που μετέφερε τους δύο άνδρες επίσημους στην Χαλκίδα, οργισθείς μάλιστα για την ολιγόλεπτη καθυστέρηση του Χατζή Ισμαήλ Μπέη, ο οποίος προσέφερε τελικά τα κλειδιά του φρουρίου επί αργυρού δίσκου (5).
                            
Η παράδοση του Κάστελ - Ρόσσο της Καρύστου
9 Απριλίου Κυριακή του Θωμά, ώρα 4 μ.μ. Ο βαυαρικός στρατός φθάνει στην είσοδο της πόλως (6). Οι κάτοικοι κάνουν ενθουσιώδη υποδοχή με επικεφαλής τους ιερείς, προπορευομένους του επισκόπου Κέας (7)ο οποίος καλωσόρισε τον Έλληνα Επίτροπο Αδάμ Δούκα και τον λοχαγό Μπρονζέττι και ευλόγησε τους στρατιώτες.
9 Απριλίου, ώρα 7.30 περίπου. Η αποστολή ξεκίνησε την ανάβαση στο Κάστρο από τη θέση Δρυμωνιά όπου στάθμευσε για ξεκούραση.
Ωρα 11η νυχτερινή: Γίνεται η παράδοση του φρουρίου, όπου υψώθη επί των τειχών η εθνική σημαία του στρατού και η των Καρυστίων.
Επειδή απουσίαζε επίτηδες ο φρούραρχος, ο υιός αυτού Ισμαήλ ενε χείρησε των επιτρόπω τας κλεις του φρουρίου προσειπών και τίνος ευχάς. Απόντος δε και του διοικητού Μεχμέτ Αλή Βέη, παρέστη ο επίτροπος αυτού Γιαγιά - Τσαούσης (8).
11η Απριλίου. Γενικής συνάξεως γενομένης έδωσεν όλος ο λαός τον όρκον του εις τον "κραταιότατον και γαληνότατον βασιλέα" μας Οθωνα.
Την αυτήν ημέρα εψήφισαν δημογέροντας τον κύριον Δημ. Σαλιάρην, Δημ. Παπαχατζήν και Κων. Καραγιαννάκην.
12η Απριλίου. ΄Ολος ο λαός συνεχθέντες εψήφισαν γραμματέα της Δημογεροντίας τον Μ. Μαθιουδάκην.
Ι5η Απριλίου. Εκδόσαμεν διαταγάς εις όλα (17) τα χωριά (9).
 
Σημειώσεις
 
(1) Ο Τσάπμαν εις το εξής μετατρέπει την αφήγηση σε γ' πρόσωπο αντί του α', όπως ακριβώς ο αφηγητής Μπρονζέττι.
(2) Ο Μπρονζέττι δεν έπεσε και πολύ έξω ονομάζοντας την τοποθεσία "Μισοπόταμος" καθότι δεξιά τους κατά τον ερχομό ήταν ο χωριό Πολυπόταμος ή Ποταμούνια όπως το έλεγαν τότε. Σ' αυτό το πέρασμα που δεν είναι κορυφή, πράγματι έχει ωραία θέα, αριστερά προς το Βόρειο Αιγαίο και δεξιά προς τον Ν. Ευβοίκό. Είναι το σημείο όπου το στενότερο μέρος του νησιού μας.
(3) Την ημέρα όπου έφτασε η αποστολή στην Κάρυστο ήταν βράδυ 9 Απριλίου. ΄Αρα από την Ερέτρια ξεκίνησαν 3 μέρες πριν, δηλαδή 7 Απριλίου πρωί. Φαίνεται ότι οι 10 ημέρες (από 26 Μαρτίου ως 6 Απριλίου) καταναλώθηκαν στη Χαλκίδα, για άλλη αποστολή στο Ζητούνι (Λαμία)
καθώς και την Ερέτρια λόγω των ζημιών από τη φουρτούνα.
(4) Ιακωβάκη συνήθιζαν να λένε τότε τον Ιάκωβο Ρίζο - Νερουλό (1778-1852), φαναριώτη λόγιο και πολιτικό, που έγινε επί Καποδίστρια υπουργός Εξωτερικών και αργότερα άλλων υπουργείων.
(5) Κ. Γουναρόπουλος, Ιστορία της νήσου Ευβοίας σελ. 82 και 329. Ο Γουναρόπουλος αναφέρει και το εξής περιστατικό κατά την παράδοση: Τούρκος τις φανατικός, παραστάς τη παραδόσει λέγων ότι κατά τα ιερά βιβλία αίματι το φρούριον εκυρίευσεν και αίματι παραδώσωσιν. Αλλ' ουδενός προσέχοντος τη μωρία άνοιξεν εξ ης αίμα ήρρευσεν και ούτω επληρώθη Ο ιερός νόμος.
(6) Την τότε πόλη της Καρύστου αποτελούσαν οι σημερινές τέσσερις κοινότητες: Καλυβίων, Γραμπιάς, Μύλων και Αετού. Η Κάρυστος δεν είχε κτισθεί και μόνο ως τοποθεσία λεγόταν Γιαλός. Η συνάντηση με τους κατοίκου ς έγινε στην γέφυρα των Βαρδιάνων (όπου σήμερα το κέντρο "Φαντασία").
(7) Ο επίσκοπος Νεόφυτος όντας υπό μετάθεσιν, απουσίαζε για υπηρεσιακούς λόγους.
(8) Κ. Γουναρόπουλος, Ιστορία της Ευβοίας, σε. 98.
(9) Τα συμβάντα στις 11-15 Απριλίου 1833 αναφέρονται σε πρακτικό της δημογεροντίας Καρύστου. Η εγκύκλιος που εστάλη σε όλους του ιερείς περιλάμβανε τον τύπον της ορκωμοσίας προς τον βασιλέα και τους Νόμους του Κράτους, η οποία θα εγένετο στην εκκλησία, μερίμνη των ιερέων.



Carl Joseph Bronzetti

Στρατιωτικός

Δεν υπάρχουν σχόλια: