ΔΗΜ. ΣΤΑΜΕΛΟΣ

Ο συγγραφέας των ‘‘Μαρτύρων και Μαρτυριών’’ του νεοελληνικού μας βίου. ΔΗΜ. ΣΤΑΜΕΛΟΣ Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΙΙΑΣΤΑΜΟΥ  ΚΑΙ ΝΑ ΠΟΥ έρχονται κάποιες στιγμές που μερικά βιβλία έχουν τη δύναμη να μας καθηλώνουν ώρες ολάκερες με την μαγεία τους. ΄Οπως συμβαίνει μ’ ένα βιβλίο που έχω τώρα εδώ στα χέρια μου. ΄Ενα βιβλίο του φίλου μου Δημήτρη Σταμέλου που το τιτλοφορεί: Μάρτυρες και Μαρτυρίες και μιλάει μέσα σε διακόσιες πενήντα τόσες σελίδες για: ηρωικές μορφές και οριακά γεγονότα του νεοελληνικού βίου. Ανάμεσα στα τόσα σημαντικά που περι-γράφει ο Σταμέλος είναι και η απόπειρα δολοφονίας του Ελ. Βενιζέλου. Είναι από το πιο συγκλονιστικά γεγονότα της Νεότερης ιστορίας μας. Η απόπειρα γίνεται από δύο βασιλικούς αξιωματικούς. Εγκάρδιους φίλους του Βασιλέως Κων/νου! Εκείνου που ως “αρχιστράτηγος” οδήγησε τον ελληνικό στρατό στην επαίσχυντη ήττα του 1897. Θα μνημονεύσω μια σκέψη του Βλάση Γαβριηλίδη Κορυφαίου δημοσιογράφου της εποχής που προείδε με πολύ πόνο την καταστροφή και έγραψε: “Με τι θα κάμωμεν το πόλεμον αυτόν; Μήπως με το ανίππους ίλας ιππικού ή με τα πυροβόλα μας, άτινα δεν διαθέτουν εμπύρια: Τότες ήταν που και στην μεγάλη απελπισία του ο βάρδος του Δωδεκάλογου του Γύφτου έγραφε εκείνους τους ελπιδοφόρους μα και τόσο τραγικούς στο σύνολο τους στίχους στο “Προφητικό” του ...Και μην έχοντας πιο κάτου, άλλο σκαλί να κατακυλήσεις πιο βαθιά / στου Κακού τη σκάλα, / για τα’ ανέβασμα ξανά που σε καλεί / Θα αισθανθείς να σου φυτρώνουν - ω χαρά!- / τα φτερά, / τα φτερά τα πρωτινά σου τα μεγάλα... -. Και πράγματι αισθάνθηκε τούτο το μεγαλείο. Τα φτερά τα πρωτινά της τα μεγάλα φύτρωναν και μεγάλωναν πλάταιναν γίνανε τεράστια. Σκέπασαν δύο ηπείρους και πέντε θάλασσες. ΄Ηταν η ώρα που ο Πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος επέστρεφε στη πατρίδα Ελλάδα έχοντας στο χαρτοφυλάκιο του τη περίφημη Συνθήκη των Σεβρών. Και ξάφνου “ω του παραδόξου δράματος” στο σιδηροδρομικό σταθμό της Λυών δύο βασιλόφρονες αξιωματικοί αδειάζουν τα πιστόλια τους απάνω στο σώμα του τροπαιοφόρου Εθνάρχη Βενιζέλου. ΄Ηταν η 10 Αυγούστου του 1920. Ευτυχώς δεν τον σκότωσαν αλλά τον πλήγωσαν. Ελάχιστα στο σώμα, αλλά βαθιά βαθύτατα στη ψυχή. Αυτή λοιπόν τη δολοφονία. Ποιός την είχε σκηνοθετήσει; Ασφαλώς τα ανάκτορα. Ο αυστριακός πρεσβευτής στη Βερνη Μουζούλιν ανέφερε στον υπουργό του - (13-7- 1917) πως ο πρίγκιπας Νικόλαος έγραφε εις τον Βασιλικόν αδελφόν του (Κωνσταντίνο) “Πως ο Βενιζέλος θα εκκαθαρισθή συντόμως από οπαδούς του Βασιλέως” Και οι οπαδοί αυτοί φανατικοί Βασιλικοί ήτανε οι αξιωματικοί Απ. Τσερέπης και ο Γεωργ. Κυριάκης. Τον πρώτο τον Τσερέπη, γράφει ο συγγραφέας των “Μαρτύρων και Μαρτυρίων” ευγνωμοσύνης ένεκεν προσέλαβε ως διαχειριστή της περιουσίας του ο αδελφός του Βασιλιά Κων/νου Χριστόφορος. Και “ο ηρωικός και ανιδιοτελής” αξιωματικός κατέκλεψε τον πριγκιπικό προστάτη του. ΄Οσο για την ηθική, λέει, αμοιβή του άλλου “προσώπου” του λεγόμενου Κυριάκη “ο αρχηγός του αντιβενιζελικού Λαϊκού Κόμματος Π. Τσαλδάρης δεν δίστασε να τον διορίσει το 1933, νομάρχη - αλλά σι κάτοικοι της περιοχής ξεσηκώθηκαν κι αρνήθηκαν να δεχτούν τον “Πιστολέρο” - Βλ. και Μάριου Πλωρίτης: “Το “σόι” και τα εγκλήματα” Εφ. το ΒΗΜΑ / 17 Δεκεμβρίου 1995. Σε συνέχεια βλέπουμε πως το ένα δράμα, φέρνει άλλο. Το μίσος άλλο μίσος. Και σ’ όλη αυτή την τραγική ιστορία στην τραγωδία αυτή αναδείχνεται ως πρώτο θύμα του όλου δράματος ο Ίων Δραγούμης. Θύμα αθώο του φοβερού εκείνου πολιτικού φανατισμού. Μόλις έγινε γνωστή στην Αθήνα η απόπειρα δολοφονίας κατά του Βενιζέλου στην Λυών οι οπαδοί του φανατισμένοι κι αυτοί έψαξαν, με μανία για να βρουν θύμα για αντεκδίκηση. Και συνέλαβαν στην Κηφισιά τον αγνόν εκείνο Πατριώτη και ωραίον Έλληνα Ι. Δραγούμη. Τον συνέλαβε το τάγμα ασφαλείς του Μακεδονομάχου Παύλου Γυπαρη. Ο φανατικός βενιζελικός “σκότωσε” τον αντιβενιζελικόν αντίπαλο. Όλα αυτά, τα της δολοφονίας τα περιγράφει και τα αποδεικνύει με αδιάσειστα δοκουμέντα από την ιστορία ο συγγραφέας Δημήτρης Σταμέλος. Το κεφάλαιο αυτό: Η δολοφονία του ΄Ιωνα Δραγούμη - Θύμα των πολιτικών παθών ο αγνός πατριώτης. Οι αντιδράσεις πολιτικών και διανοουμένων. Ποιός έδωσε την εντολή για την εκτέλεσή Του; Ένα ερώτημα που ακόμα παραμένει αναπάντητο... Είναι αυτόχρημα συγκλονιστικό! Αλλά και ποιό δεν είναι. Όλο το βιβλίο των Μαρτύρων και Μαρτυρίων - με τους τέσσερις μάρτυρες Οικονόμου, Ξάνθος, Πανουριάς και Δραγούμης, με τις εξ μαρτυρίες απ’ την πτώση του Μεσολογγίου ως την Πηνελόπη Δέλτα και τη σχέση της με τον ένοπλο Μακεδονικόν Αγώνα - αποτελεί κάτι το μοναδικό και συνταρακτικό μαζί για τα Νεοελληνικά Γράμματα και την Ιστορία του Νεότερου Ελληνισμού. Ο Δημήτρης Σταμέλος συνεχίζει εν θριάμβω το έργο του και θα μας δώσει και άλλες τέτοιες Μαρτυρίες. Φώς μέσα στο σκοτασμό της θαμμένης ακόμα αλήθειας της νεότερης Ιστορίας μας....