ΛΕΟΝΤΙΝΩΝ ΠΡΟΣΚΛΗΣΙΣ

Κούρος Λεοντίνων

Μια από τις σημαντικότερες πόλεις του σικελικού ελληνισμού υπήρξε αυτή των Λεοντίνων. Είχε ιδρυθεί από τους κατοίκους της πόλης Νάξος της Σικελίας, η οποία - κατά το Θουκυδίδη - ήταν η πρώτη ελληνική αποικία επί σικελικού εδάφους. Χτίστηκε μάλιστα από Χαλκιδείς με οικιστή το Θουκλή το 735 π.Χ. Ως έτος ίδρυσης των Λεοντίνων θεωρείται το 730 π.Χ. Κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου οι Λεοντίνοι καταχτήθηκαν από τους Συρακουσίους - την ισχυρότερη πόλη της Μεγάλης Ελλάδας και σύμμαχο των Σπαρτιατών - και μάλιστα εκδιώχθηκαν από την πόλη τους. Ως πόλη εγγύς των Συρακουσών είχε απειληθεί άμεσα απ’ αυτούς από τα πρώτα κιόλας έτη του εμφύλιου πολέμου, που συντάραξε και ράγισε τα θεμέλια του αρχαίου ελληνικού κόσμου. Προς αναζήτηση βοηθείας είχαν αποστείλει στην Αθήνα το Γοργία - από τους κορυφαίους των ρητόρων της αρχαιότητας. Οι Αθηναίοι βοηθούν τους συμμάχους τους με 20 τριήρεις και εμπλέκονται ενεργά έτσι για πρώτη φορά στις εμφύλιες σικελικές διαμάχες (427-424). Μετά δύο έτη ειρηνικής ανάπαυλας οι Συρακούσιοι στρέφονται εκ νέου εναντίον των Χαλκιδικών πόλεων της Σικελίας. Πρώτα προσβάλουν τους Λεοντίνους. Γοργά το αλληλοφάγωμα επεκτείνεται και τελματώνεται. Όλες οι σικελικές πόλεις βρίσκονται σε πολεμική αναταραχή. Στα 416 π.Χ. Εγεσταίοι και πρέσβεις των εκδιωχθέντων από την πόλη τους Λεοντίνοι καταφθάνουν στην Αθήνα επιδιώκοντας την αθηναϊκή πολεμική συνδρομή. Οι Αθηναίοι παρουσιαζόμενοι ως προστάτες των απανταχού Ιωνικών πόλεων δε θα χάσουν την ευκαιρία για την προώθηση των επεχτατικών τους σχεδίων. Η πρόφαση για εκστρατεία εναντίον των Συρακουσίων και των άλλων Δωριέων της σικελικής γης προς αποκατάσταση των Χαλκιδέων Λεοντίνων και ενίσχυση των συμμάχων τους, υπέκρυπτε τις αληθινές προθέσεις τους για υποταγή της Ελληνικής Δύσης, την οποία θα χρησιμοποιούσε ως εφαλτήριο για την κατάχτηση της Καρχηδόνας - κυρίαρχο της δυτικής Μεσογείου. Περισφίγγοντας έτσι, η Αθήνα, τον κλοιό γύρω από την Πελοπόννησο εύκολα θα την υπότασσε. Κλείνοντας νικηφόρα αυτά τα μέτωπα θα είχε την ευκαιρία να γίνει και ολοκληρωτικά κύριος του ανατολικού τμήματος της Μεσογείου, αναδεικνυόμενη έτσι η πρώτη επί γης υπερδύναμη. Κι ενώ η φιλοπόλεμη μερίδα της πόλης του Περικλή πίστευε ότι ήρθε η κατάλληλη ιστορική στιγμή για την - υπό την σκέπη τους - συνένωση του ελληνισμού, και ετοιμαζόταν να επιβάλει την άποψή της – εν μέσω σημαντικών αντιρρήσεων - στη Σικελία έπνεε επαναστατικός αέρας. Μπροστάρης αυτού του αγώνα υπήρξε ο κήρυκας του Σικελιώτικου πατριωτισμού, ο άξιος ηγέτης των Συρακουσίων, ο Ερμοκράτης. Γνωρίζοντας ο Ερμοκράτης την επίσκεψη στην Αθήνα των Εγεσταίων και των Λεοντίνων μεταφέροντας πρόσκληση - προς αυτήν - για συμμαχική δράση ενάντια της πόλης του, βάλθηκε να πυρπολήσει τις ψυχές όλων των Σικελιωτών εμφυσώντας τους ένα πνεύμα ύψιστου πατριωτισμού. Απευθυνόμενος, λοιπόν, προς τους Καμαριναίους, διακήρυττε: “Δική μου γνώμη είναι πως (οι Αθηναίοι) δε θέλουν να εγκαταστήσουν τους Λεοντίνους στην πόλη τους, αλλά μάλλον να διώξουν εμάς απ’ τη δική μας. Διότι δεν είναι φυσικό εδώ να προσπαθούν ν’ αποκαταστήσουν τις πολιτείες στον τόπο τους, ενώ Ερμοκράτης ερημώνουν πολιτείες στην Ελλάδα. Δεν είναι φυσικό λοιπόν να φροντίζουν λόγω της συγγενείας τους, για τους Λεοντίνους, που είναι Χαλκιδείς, τη στιγμή που κρατούν υπόδουλους τους Χαλκιδείς της Εύβοιας, άποικοι των οποίων είναι αυτοί εδώ. Συνεπώς με τον ίδιο σκοπό και εκείνα τα μέρη κυρίευσαν και αυτήν εδώ τη χώρα προσπαθούν να καταλάβουν. Να ενωθούμε με προθυμία και να δείξουμε σ’ αυτούς ότι εδώ δεν είναι Ίωνες ούτε Ελλησπόντιοι και νησιώτες, που μένουν πάντα δούλοι, αλλάζοντας αφέντη ή τους Πέρσες ή κάποιον άλλον Αν όλοι εμείς συνασπιστούμε, η δύναμη αυτή δεν είναι φοβερή. Αντίθετα γίνεται φοβερή, αν εμείς διασπαστούμε, πράγμα που αυτοί επιδιώκουν”. (Στοιχεία αντλήθηκαν από το επετειακό ιστόρημα του Σαράντη Καργάκου). ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΙΡΑΚΤΑΡΗΣ