Η μεγάλη ναυτική παράδοση της Κύμης και η πλούσια σε ωραίες ιδιαιτερότητες ζωή των κατοίκων της τράβηξαν γρήγορα το ενδιαφέρον του ζεύγους Καρά για την καταγραφή των τραγουδιών της. Ήρθαν στην Κύμη στα 1955 και , όπως διηγούνταν αργότερα οι ίδιοι, βρήκαν θερμή ανταπόκριση για τον σκοπό τους και προθυμία καλής φιλοξενίας. Συνεργάστηκαν με Κουμιώτες που γνώριζαν τα παραδοσιακά τραγούδια της περιοχής και όπως τα άκουγαν τα κατέγραφαν με βυζαντινή σημειογραφία, επειδή τότε δεν υπήρχε σε αρκετές περιπτώσεις ηλεκτρικό ρεύμα για ηχογράφηση.
 |
| 1907 |
Τώρα λοιπόν, που οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν ευρύτατα διαδοθεί, το Λαογραφικό Μουσείο Κύμης, μέσα στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του Συλλόγου, και σε συνεργασία με τον Σύλλογο προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής «Σίμων Καράς», προχώρησε για τη σωστή διαφύλαξη των τραγουδιών αυτών στην ηχητική εγγραφή τους με τον τελειότερο τρόπο. Και είναι ευτύχημα ότι τα αποδίδουν πάλι οι ίδιοι άνθρωποι που τα τραγούδησαν στον Σίμωνα και στην Αγγελική Καρά κατά την πρώτη συλλεκτική καταγραφή τους στην Κύμη. Είναι οι κυρίες Μαρία Φλωρίδου - Κωνσταντάκη, Σπυριδούλα Φαφούτη - Γιαννάκη, Μαρία Παπαδημητρίου -Ιωάννου, Ελένη Δ. Μυταρά και ο κ. Δημήτριος Ν. Ιωάννου. Ο Σύλλογός μας τους ευχαριστεί θερμά καθώς και όσους συνέβαλαν με το δικό τους τρόπο στην παρουσίαση των τραγουδιών αυτών.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλονται στον Σύλλογο προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής «Σίμων Καράς» για την εν γένει προσφορά του στη διάσωση της ελληνικής μουσικής παράδοσης.
Ο καιρός που διαβαίνει δίνει στα τραγούδια αυτά τη συγκίνηση της νοσταλγίας για μια τοπική ζωή με τα δικά της θέλγητρα και για έναν κόσμο που μπαίνει με τα ήθη και τις παραδόσεις του στη γοητεία του μύθου.
Το Διοικητικό Συμβούλιο
Η ΚΥΜΗ ΣΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΣΙΜΩΝΟΣ ΚΑΡΑ
Με αυτόν τον ψηφιακό δίσκο (CD) ο Σύλλογος προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής «Σίμων Καράς» εγκαινιάζει νέα εκδοτική προσπάθεια σταδιακής δημοσιοποίησης του τεράστιου καταγραφικού - συλλεκτικού έργου δημοτικών τραγουδιών του αείμνηστου Δασκάλου της Ελληνικής μουσικής και ιδρυτή του φερώνυμου πλέον συλλόγου, Σίμωνος Καρρά. Η προσπάθεια είναι οι χιλιάδες χειρόγραφες μουσικές καταγραφές σε βυζαντινή σημειογραφία, κόπος μιας παραγωγικότατης ζωής ενός φωτισμένου ανθρώπου, αφιερωμένου με αυταπάρνηση στην υπόθεση της ελληνικής μουσικής, να ζωντανέψουν, να μετασχηματισθούν και να ξαναδώσουν τους ήχους και τις ξεχασμένες μουσικές από τις οποίες προήλθαν.
Έτσι, πόλο αυτό το τεράστιο αρχείο χειρόγραφων καταγραφών θα μπορέσει να αναχθεί σε μια ανεκτίμητης αξίας μουσική κιβωτό, η οποία με κατάλληλη επεξεργασία, θα μπορέσει να ξαναφέρει στην επιφάνεια μελωδίες και τραγούδια που η λήθη και η δραματικά μετασχηματισμένη νεοελληνική κοινωνία, θα είχε στείλει σε τόπους ανυπαρξίας. Παράλληλα, με αυτό τον τρόπο, αποκτά νόημα ή ύπαρξη τέτοιων αρχείων και υλοποιείται ένας από τους βασικούς στόχους των μουσικών καταγραφών στην «προ - μαγνητοφώνου εποχή».
Στην προκείμενη περίπτωση της Κύμης, ανατρέχοντας στο αρχείο του Σίμωνος Καρά, βρίσκουμε στον φάκελο «Αιγαίο, Κύμη Ευβοίας», μεταξύ άλλων συνοδευτικών στοιχείων για τους οργανοπαίκτες και τη μουσική ζωή της περιοχής, 67 τραγούδια καταγραμμένα σε 94 σελίδες (βλ. ενδεικτικά στις σελ. 4, 10, 15), που προέκυψαν από το ερευνητικό ταξίδι του ζεύγους Καρά στην Κύμη από 25 εως 30 Οκτωβρίου 1955. Από αυτό το φάκελο ο μαθητής και συνεργάτης του Σ. Καρά επί σειρά ετών, Εμμανουήλ Αντ. Χανιώτης, επέλεξε 20 τραγούδια και τα επεξεργάστηκε μουσικά αρμόζοντας επί πλέον λιτή οργανική συνοδεία στην υπάρχουσα καταγραμμένη φωνητική μελωδική γραμμή. Την ερμηνεία αυτών των τραγουδιών ανέλαβαν τέσσερις Κουμιώτισσες, οι κυρίες Μαρία Φλωρίδου - Κωνσταντάκη, Σπυριδούλα Φαφούτη - Γιαννάκη, Μαρία Παπαδημητρίου - Ιωάννου, Ελένη Δ. Μυταρά και ένας Κουμιώτης , ο Δημήτριος Ν. Ιωάννου, συνεπικουρούμενοι, όπου χρειάστηκε ως συνοδεία, από τους υπόλοιπους μουσικούς συντελεστές . Δεδομένου δε του γεγονότος, ότι οι δύο πρώτες τραγουδίστριες, ως νεαρές κοπέλες τότε, το 1955, ήταν μεταξύ των βασικών πληροφορητών - τραγουδιστών στις καταγραφές του Σ. Καρά, μας εγγυάται την υφολογική συνέπεια στην ερμηνεία των τραγουδιών αυτών.
Οι δύο αυτές ευτυχείς συγκυρίες, αφ' ενός μεν η ανάληψη της μουσικής επιμέλειας από τον Εμμ. Χανιώτη ο οποίος γνωρίζει το ύφος και τον τρόπο εργασίας του Καρά, αφ' ετέρου δε η ερμηνεία από τους ίδιους τραγουδιστές οι οποίοι υπαγόρευσαν πριν από 52 χρόνια (!) στον Καρά αυτά τα τραγούδια, μας δίνουν μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και παραδειγματική υλοποίηση αυτής της προσπάθειας. Βέβαια, ενδέχεται να ξενίσει (ευχάριστα νομίζω) αρκετούς εξ ημών το αστικό - κατά κάποιο τρόπο - ύφος των κουμιώτικων τραγουδιών, στην ιδιότυπη συνύπαρξή του με το νότιο γλωσσικό ιδίωμα (τσιτακισμός και μετατροπή των υ, ω, οι κ.τ.λ. σε ου). Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε όμως, ότι ήδη από τότε ο Σ. Καράς είχε εντοπίσει το αστικό μουσικό ιδίωμα της Κύμης, το οποίο μάλιστα ενέτασσε σε ένα ιδεατό μουσικό τόξο Αθήνα - Κύμης - Σκύρος. Όμως, στο μουσικό σώμα της Κύμης έχουμε επί πλέον αρκετά αιγαιοπελαγίτικα στοιχεία, όπως θα μπορέσει να εντοπίσει ο προσεκτικός ακροατής, τα οποία ως επιδράσεις μας παραπέμπουν μέχρι την Σμύρνη.
Ο αστικός χαρακτήρας των κουμιώτικων τραγουδιών μπορεί να ερμηνευτεί, εν μέρει, από την μεγάλη οικονομική ανάπτυξη που είχε η περιοχή (ιδιαίτερα κατά τον 19ο αί.... με προϊόντα όπως κρασί, σύκα, λάδι, μεταξωτά κ.τ.λ.) και κυρίως από τη ναυτιλία και τα σημαντικά εμπορικά δίκτυα που αναπτύχθηκαν αυτή την περίοδο. Δίκτυα, τα οποία μαζί με τα προϊόντα μετέφεραν ήχους και μουσικές, και παντός είδους πολιτιστικά αγαθά, έτσι ώστε στην Κύμη να συγκροτηθεί ένας αστικός κοινωνικός χώρος (αποτυπωμένος μέχρι σήμερα στην αρχιτεκτονική και τα περίφημα κτίρια της), με κοσμοπολίτικο χαρακτήρα. Ένας χώρος που υπήρξε πόλος μουσικής ζωής, που ανέδειξε σημαντικούς μουσικούς (όπως ο περίφημος κλαριτζής Νικολάκης Ξηρός[βλ. σ. 8] και ο σύγχρονός μας εξαίρετος βιολιστής Γιώργος Κόρος), που ανέπτυξε ιδιαίτερο μουσικό ύφος και ενσωμάτωσε τραγούδια σαν αυτά της παρούσας έκδοσης, η οποία είναι καρπός της άγαστης συνεργασίας του Συλλόγου προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής και των μουσικών συντελεστών με τον δραστήριο Μορφωτικό και Εκπολιστικό Σύλλογο Κύμης, στον οποίο εντάσσεται και το εξαίρετο Λαογραφικό Μουσείο της πόλης.
Για τον Σ.Δ.Ε.Μ.
Νίκος Διονυσόπουλος
ΚΟΥΜΙΩΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
1. Σαν τι το θέλει η μάνα σου
Σαν τι το θέλει η μάνα σου (δις)
τη νύχτα το λυχνάρι , αμάν, τη νύχτα το λυχνάρι,
αφού έχει μές στο σπίτι της (δις)
τ' αστρί και το φεγγάρι, αμάν, τ' αστρί και το φεγγάρι.
Τ' άστρα μέτρησα ένα - ένα
και δε σου ‘μοιαζε κανένα.
Ποιος ουρανός, ποια θάλασσα , (δις)
ποια βρύση δε θολώνει, αμάν, ποια βρύση δε θολώνει˙
ποιος έχει αγάπη στην καρδιά (δις)
και δε τη φανερώνει, αμάν, και δε τη φανερώνει.
Έλα μάτια μ', έλα φώς μου
λόγια μην ακούς του κόσμου.
Έλα - έλα με τα μένα
κι άσ' τη μάνα που σε ‘γέννα.
2. Πότε θαλάσσια πουλιά
Πότε θαλάσσια πουλιά θα φέρετε κι εμένα
εις τας πλατειάς σας πτέρυγας στης Κύμης το λιμένα;
Θάλασσα φουρτουνιασμένη
την καρδιά μου έχεις καμμένη.
Ως πότε άχ, κι ως πότε βάχ, ως πότε ο καϋμένος,
μακρυά ‘πό την αγάπη μου, θα ζώ δυστυχισμένος;
Θάλασσα φουρτουνιασμένη
την καρδιά μου έχεις καμμένη.
3. Σαράντα κλέφτες είμαστε
Σαράντα κλέφτες είμαστε, κοντοχαμαϊδού με τις ελιές,
βάι, κι εξήντα δυό λεβέντες, δε με κλαίς δε με λυπάσαι.
Όλοι τον όρκο κάναμε, κοντοχαμαϊδού, ομορφό μου κυπαρίσσι.
Κι εκάλιασε1, κι αρρώστησε, κοντοχαμαϊδού με τις ελιές,
βάι, κι ο πρώτος καπετάνιος, δε με κλαίς δε με λυπάσαι.
Παιδιά μου μη μ' αφήσετε, κοντοχαμαϊδού με τις ελιές,
βάι , σ' αυτό τον έρμο τόπο, δε με κλαίς δε με λυπάσαι.
•1. εκάλιασε: έτυχε
4. Στου παπά τα παραθύργια
Στου παπά, μωρέ, παπά,
στου παπά τα παραθύργια (δις)
κάθονται δυό μαύρα φρύδια.
Να ‘χα, ‘γώ, μωρέ, παπά,
να ‘χα εγώ τα μαύρα φρύδια (δις)
κι ο παπάς τα παραθύργια.
Στου παπά, μωρέ, παπά,
στου παπά το μπαλκονάκι (δις)
κάθετ' ένα κοριτσάκι.
Να ‘χα ‘γώ, μωρέ, παπά,
να ‘χα ‘γώ, το κοριτσάκι (δις)
κι ο παπάς το μπαλκονάκι.
Στου παπά, μωρέ, παπά,
στου παπά τα σκαλοπάτια (δις)
κάθονται δυο μαύρα μάτια.
Νά ‘χα ‘γώ, μωρέ, παπά,
να' χα εγώ τα μαύρα μάτια (δις)
κι ο παπάς τα σκαλοπάτια.
Στου παπά, ντράγκα τα ποτήρια 1,
στου παπά τα παραθύργια (δις)
κάθονται δυο μαύρα φρύδια.
Άιντε, στην υγειά μας.
•1. Ο κορυφαίος του τραγουδιού αντί να πεί «Στου παπά, μωρέ παπά», λέγει: «Στου παπά, ντράγκα τα ποτήρια», και τότε όλοι τσουγκρίζουν.
5. Στον κόμπο, στη ρίζα
Στον κόμπο, στη ρίζα κόβουν την ελιά˙
στα μάτια , στα φρύδια φιλούν την κοπελιά.
Μά τσι οι Κουμιωτοπούλες
το «γιάντα» λένε ούλες. (δις)
Θα πάρω, θ' αφήσω μια Κουμιώτισσα, (δις)
γιατ' οι Κουμιωτοπούλες
είν' πιο ‘μορφες ‘πο ούλες. (δις)
6. Η νύχτα ώρες δεκατρείς
Η νύχτα ώρες δεκατρείς, τις τρείς μόνο κοιμούμαι˙
τις άλλες, τις ‘ποδέλοιπες, εσένα συλλογούμαι.
Έβγα να σε ιδώ (τρίς)
να παρηγορηθώ.
Στην τελευταία μου στιγμή θέλω να σου μιλήσω,
να ιδείς με τι παράπονο τα μάτια μου θα κλείσω.
Έβγα να σε ιδώ (τρίς)
να παρηγορηθώ.
Και στην απελπισία μου πέστε μου τι να κάνω,
Αν είν' ο θάνατος νερό να πιώ για να πεθάνω.
Άστρο της αυγής (τρις)
γιατί άργησες να βγείς.
7. Βασίλω μ' τα κουμπούργια σου
Βασίλω μ' τα κουμπούργια σου (δις)
με τι τά ‘χεις γιομάτα, Βασίλω μαυρομάτα,
με τι τά ‘χεις γιομάτα, βαριά είν' π' ανάθεμά τα.
Το ‘να το ‘χω με μπαλλαρμά 1 (δις)
και τ' άλλο με κομμάτια , τα δυό σου μαύρα μάτια,
και τ' άλλο με σφυρίδια, τα δυό σου μαύρα φρύδια.
Βασίλω μ' κάτσε φρόνιμα (δις)
σαν τα' άλλα τα κορίτσια,
που είναι στη Μακρυνίτσα (δις).
1.μπαλλαρμάς: ο παλαιότερον είδος βλήματος, αποτελούμενον εκ δύο σφαιρών συνδεδεμένων δια σύρματος μεταξύ των.
8. Σπυρί πιπέρι ν -έσπειρα
Σπυρί πιπέ - μαυριδερή ,
σπυρί πιπέρι ν- έσπειρα στης όμορφης τα χείλη,
δυόσμο και καρυοφύλλι.
Ανάργια - ανά - μαυριδερή,
ανάργια - ανάργια το ‘σπειρα να μη δασοφυτρώσει
κι εμένα θανατώσει.
Μα κείνο δά - , μαυριδερή,
μα κείνο δασοφύτρωσε κι έγινε καλαμιώνας,
χαρά στη χαμαηδόνα.
Εβραίοι το, μαυριδερή,
Εβραίοι το θερίζουνε, Τούρκοι το κουβαλούνε,
τ' αηδόνια κελαηδούνε.
Κι η Μάρω με, μαυριδερή,
κι η Μάρω με τη μάνα της στέκει με το θυμάρι,
π' ο διάολος να την πάρει.
Φύγε Μαρώ μ', μαυριδερή,
Φύγε Μαρώ μ' απ' το μπουχό, φύγε κι από τον ήλιο,
βενέτικό μου μήλο.
Εγώ απ' τον ή -, μαυριδερή,
εγώ απ΄τον ήλιο μαύρη ‘μαι κι' απ' το μπουχό χλωμάτη,
κοντούλα και γιομάτη.
9. Σ' αυτό το σπίτι που ‘ρθαμε
Σ' αυτό το σπίτι πού ‘ρθαμε, κέρνα μας, κέρνα μας,
πέτρα να μη ραγίσει, άιντε να κερνάς, να καλοπερνάς,
τσί ο νοικοτσύρης του σπιτιού, κέρνα μας, κέρνα μας,
χρόνια πολλά να ζήσει, κέρνα παπαδιά τ' ασίκικα παιδιά.
Σ' αυτό το σπίτι πού ‘ρθαμε, κέρνα μας, κέρνα μας,
τα ράφια είν' ασημένια, άιντε να κερνάς, να καλοπερνάς,
του χρόνου να ξανάρθουμε, κέρνα μας, κέρνα μας,
να ‘ναι μαλαματένια, άιντε να κερνάς, να καλοπερνάς.
Εμείς εδώ δεν ήρθαμε, κέρνα μας, κέρνα μας,
να φάμε και να πιούμε, άιντε να κερνάς, να καλοπερνάς,
μόνο σας αγαπούσαμε, κέρνα μας , κέρνα μας,
κι ήρθαμε να σας δούμε, άιντε να κερνάς, να καλοπερνάς.
Χίλια καλώς ορίσατε, κέρνα μας, κέρνα μας,
φίλοι μ' αγαπημένοι, άιντε να κερνάς, να καλοπερνάς,
παντα να ‘στε χαρούμενοι, κέρνα μας, κέρνα μας,
και καλοκαρδισμένοι, άιντε να κερνάς, να καλοπερνάς.
Είν' ώρα για να φύγουμε, κέρνα μας, κέρνα μας,
είν' ώρα για να πάμε, άιντε να κερνάς, να καλοπερνάς,
κι ο δρόμος μας είναι μακρύς, κέρνα μας, κέρνα μας,
να μην τ' αλησμονάμε, άιντε να κερνάς, να καλοπερνάς.
10. Ωραίος που είν' ο μπροστινός
Ωραίος πού είν' ο μπροστινός κι ωραία που χορεύει
να τον χαρεί η μανούλα του κι αυτή που τον λατρεύει.
Άϊντε τράβα μπροστινέ μου
και σγουρέ βασιλικέ μου.
Του μπροστινού πρέπει σπαθί, του δεύτερου αξία,
του τρίτου και του τέταρτου πρέπει ελευθερία.
Φέρτε μας κρασί να πιούμε
γιατ' αλλιώς σας παρατούμε.
Του μπροστινού πρέπει σανός, του δεύτερου κριθάρι,
του τρίτου και του τέταρτου ‘πό να φαρδύ σαμάρι.
Άϊντε τράβα μπροστινέ μου,
σύ γαϊδούρι πισινέ μου.
Του μπροστινού του πρέπουνε παπούτσια με τα ρέλια,
γιατί ‘ναι το κορμάκι του όλο χαρές και γέλια.
Μπροστινέ μου που χορεύεις
να σε ‘δώ να βασιλεύεις.
Μπροστινέ μου που χορεύεις
Να σε ‘δώ να διακονεύεις.
11. Ας τραγουδήσω κι ας χαρώ
Ας τραγουδήσω κι ας χαρώ
του χρόνου ποιος το ξέρει,
αν θα ποθάνω ή θα ζώ
ή θα ‘μαι σ' άλλα μέρη.
Τράβα το γιαταγάνι σου
το αίμα μου χαλάλι σου.
Χαρείτε τούτη τη ζωή
γιατί ο καιρός διαβαίνει
κι όποιος θα μπεί στη μαύρη γή
δε μάτα ξαναβγαίνει.
Χαρείτε να χαρήσωμε
Κι ο Θεός το ξέρει αν ζήσωμε.
Να ‘μουν πουλί να πέταγα,
να ‘μουνα χελιδόνι,
να ‘ρχόμουνα να σ' εύρισκα
να μου διαβούν οι πόνοι.
Έλα πουλί κι αηδόνι μου
και πετροχελιδόνι μου.(δις)
12. Μια κόρη Αλεξανδριανή
Μια κόρη Αλεξανδριανή, άχ! Ελένη, μια κόρη από την Πάτρα,
ξανθή και μαυρομάτα.
Έχει ασημένιο αργαλειό, άχ! Ελένη έχει ασημένιο χτένι
χαρά στη νηά που ‘φαίνει.
Θέ' μου να τσακιστεί τ' αντί, άχ! Ελένη, να τσακιστεί το χτένι
κι η κόρη , που το ‘φαίνει
να τσακιστεί το χτένι.
Ελένη ζηλεμένη.
13. Ας είν' η ώρα η καλή
Ας' είν' η ώρα η καλή τσαί η ευλογημένη, (δις)
σε τούτ' το νέο ανδρόγυνο που ‘π ο Θεός να γένει (δις)
Νύφη μου, γυαλί κρουστάλλι,
σαν τσαί σένα δεν είν' η άλλη.
Νύφη μ' όταν γεννήθηκες ήταν ημέρα σκόλη (δις)
τσαί λειτουργούσε ο Χριστός κι οι δώδεκ' Αποστόλοι. (δις)
Νύφη μου,ωραία κόρη,
Περδικούλα ‘πο τα όρη.
Νύφη μ' όντες γεννήθηκες ο ήλιος εκατέβη (δις)
τσαί σου ‘δωσε την ομορφιά τσαί πάλι πίσω ανέβη (δις)
Νύφη μου ταπεινομηλιά (δις)
τσαί διαλεχτή στη γειτονιά.
14. Τρία είναι τα φταιξίματα
Τρία είναι τα, τρία είναι τα φταιξίματα, ώχ! αμάν, αμάν,
που μου ‘χεις καμωμένα .
Έλα πέρασε
και χαμογέλασε.
Μη μου τα κά - , μη μου τα κάνεις τέσσερα, ώχ! διπλός καϋμός,
δεν είσαι πια για μένα.
Έβγα να σε ιδώ
να παρηγορηθώ.
Τι να την κά-, τι να την κάνω μια καρδιά, ώχ! αμάν, αμάν,
ήθελα να ‘χω κι άλλη.
Έβγα ήλιε μου
καρσί και μίλιε μου.
και με τις δυό, και με τις δυό να σ' αγαπώ, ώχ! διπλός καϋμός,
και λίγο να ‘ναι πάλι.
Πάπια του γιαλού
μην αγαπάς αλλού.
Καλύτερα, καλύτερα μου φαίνεται, ώχ! αμάν, αμάν,
τη θάλασσα ν' αδειάσω,
Πάπια, χήνα μου
να'χεις το κρίμα μου,
να την πετά - να την πετάξω στη στεριά, ωχ! διπλός καϋμός,
παρά να σε ξεχάσω.
Έβγα να σε ιδώ
να παρηγορηθώ.
15. Πές μου, γαρουφαλάτσι μου
Πές μου, γαρουφαλάτσι μου, αν έχεις κι άλλη αγάπη
να πάου να πέσου να πλιγού στης θάλασσας τα βάθη.
Γαρουφαλάτσι μ' άλικο1
για σένα μ' εύρη τ' άδικο.
Πές μου, γαρουφαλάτσι μου, κι αν είσαι παντρεμένο
να πά' να παντρευτού κι ‘γώ, να μη σε περιμένω.
Δε νταγιαντώ, δε νταγιαντώ
τον - ε- δικό σου τον καημό.
Δε νταγιαντώ δυο πράγματα:
φτώχεια και γεροντάματα.
•1. άλικο: ροδοκόκκινο
16. Καλημέρα, καλησπέρα
Καλημέρα - να - καλησπέρα,
καλή,καλή σου μέρα αφέντη
καλή σου κι αν - να - ι κάθεσαι,
καλή, καλή σου κι αν κοιμάσαι.
Εδώ κοιμά - να - τ' αφέντης μας
και ποιος και ποιος να τον ξυπνήσει;
Φέρτε του μήλα - να - δώδεκα
κυδώ - κυδώνια δεκαπέντε
και δυό κλωνιά - να - βασιλικό
για να, για να ξυπνήσει ο αφέντης.
Εδώ που τρα-να-γουδήσαμε
πέτρα , πέτρα να μη ραγίσει
κι ο νοικοκύ-νυ-ρης του σπιτιού
χρόνια, χρόνια πολλά να ζήσει.
Και του χρόνου
Χρόνια πολλά!
17. Τρία είναι τα φταιξίματα
Τρία είναι τα φταιξίματα, τινητινητούλα, τινητινητό,
που μού ‘χεις κανωμένα, ρομπομπό, καλέ Φαραώ,
μη μου τα κάνεις τέσσερα, τινητινητούλα, τινητινητό,
δε θα ‘σαι πια για μένα, ρομπομπό, καλέ Φαραώ.
Όταν περνάς περίπατο, τινητινητούλα, τινητινητό,
ή γέλασε ή βήξε, ρομπομπό , καλέ Φαραώ,
ή πάρε πέτρα ‘πο τη γή, τινητινητούλα, τινητινητό,
στο παραθύρι ρίξε, ρομπομπό, καλέ Φαραώ.
Να μη μου λες πως μ' αγαπάς, τινητινητούλα, τινητινητό,
για ‘θα μου φέρεις λόγια, ρομπομπό, καλέ Φαραώ,
είσαι κι εσύ μαργιόλου γυιός, τινητινητούλα, τινητινητό,
είμαι κι εγώ μαργιόλα, ρομπομπό, καλέ Φαραώ.
Όταν περνάς να μη γελάς, τινητινητούλα, τινητινητό,
γιατ' η μαμά μου βγαίνει, ρομπομπό, καλέ Φαραώ,
γελάς εσύ, γελώ κι εγώ, τινητινητούλα, τινητινητό,
και μας καταλαβαίνει, ρομπομπό, καλέ Φαραώ.
18. Παίρνω το τουφεκάκι μου
Παίρνω το του - πάμ', αγάπη μου, παίρνω το τουφεκάκι μου
και τα κυνηγικά μου (δις)
Στο δρόμο που, πάμ', αγάπη μου, στο δρόμο που επήγαινα
βρίσκω ένα κυπαρίσσι (δις)
Βλέπω μια κό-πάμ', αγάπη μου,βλέπω μια κόρη που ‘πλενε
σε κρουσταλλένια βρύση (δις)
•- Ώρα καλή, παμ', αγάπη μου, ώρα καλή σου λυγερή.
•- Καλώς τον κυνηγάρη (δις)
Για δέσε τα, πάμ', αγάπη μου, για δέσε τα σκυλάκια σου
σε λυγαριάς κλωνάρι (δις)
•- Εμένα τα, παμ', αγάπη μου, εμένα τα σκυλάκια σου
λαγούς κι ελάφια πιάνουν (δις)
Όμως εσέ - πάμ', αγάπη μου,όμως εσένα , λυγερή,
ποτέ δε σε δαγκάνουν (δις)
Δώσε μου το, παμ', αγάπη μου, δώσε μου το χεράκι σου
ταίρι μου να σε κάνω (δις)
•- Δε δίνω ‘γώ, παμ', αγάπη μου, δε δίνω ‘γώ το χέρι μου
να πας στα γονικά μου (δις)
Κι άμα θέλη - πάμ', αγάπη μου, κι άμα θελήσει ο κύρης μου
ταίρι μου θα σε κάνω (δις)
19. Εγώ ‘ μια ‘νούς ψαρά παιδί
Εγώ ‘μαι ‘νούς ψαρά παιδί, ‘νούς ψαρά παιδί,
κι έχω και χήρα μάνα, χήρα είναι, χήρα είναι,
χήρα είναι, χήρα είναι και ματζουράνα,
χήρα είναι 1
Και πήγε και με ρόγιασε2, με καπάριασε3
σε μια κυρά μεγάλη, που στον κό -, πού στον κό-,
που στον κό - , που στον κόσμο δεν είν' άλλη,
που στον κό-
Και μ' έστελνε για κρύο νερό, το χειμώ' καιρό,
σε μια κρύα βρυσούλα, κρύα είναι, κρύα είναι,
κρύα είναι, κρύα είναι και δροσερούλα,
κρύα είναι
Κι έπλενε τα ποδάρια της, τα ξεράδια της,
με ένα χρυσό λαένι 4,που χαρά - που χαρά -
που χαρά, - που χαράμι να της γένει,
που χαρά,
Δώσ' μου κυρά τη ρόγα μου, τη ρογούλα μου
δώσ' μου τη δούλεψή μου, σε βαρέ - σε βαρέ -
σε βαρέ -, σε βαρέθηκ' η ψυχή μου,
σε βαρέ-
•1. τραγούδι της παρέας, κατά το οποίο σε όποιον μπερδευτεί και δεν σταματήσει στο μισό στίχο στο τέλος της κάθε στροφής επιβάλλεται ποινή να πιεί ένα ποτήρι κρασί.
•2. ρόγα : μισθός, αντιμισθία
•3. καπάρο: προπληρωμή με το κλείσιμο συμφωνίας
•4. λαένι: λαγήνι
•20. Χορταράκια απ' το λειβάδι
Χορταρά - μωρέ, μάτια μου,
χορταράκια απ' το λειβάδι (δις)
και νερό ‘πο το πηγάδι.
Με ‘στείλαν, μωρέ, μάτια μου,
με ‘στείλαν να πά ‘ να φέρου (δις)
μα το δρόμο δεν τον ξέρου.
Και μου ρί-, μωρέ, μάτια μου,
και μου ρίξαν αβανιά (δις)
πως εφίλησα μια νηά.
Μά δε φί-μωρέ, μάτια μου,
μά δε φίλησα καμμιά (δις)
ούτε Τούρκα ούτε Ρωμηά.
Μόνο μια,μωρέ, μάτια μου,
μόνο μια παπαδοπούλα, (δις)
όμορφη κι αρχοντοπούλα.
Πού ‘χε τα, μωρέ,μάτια μου,
που ‘χε τα μαλλιά μετάξι (δις)
και πλεγμένα με την τάξη,
Πού ‘χε μά -, μωρέ, μάτια μου,
που ‘χε μάτια σαν ελιές (δις)
φρύδια σαν δεντρογαλιές.
Πού ‘χε χεί- , μωρέ, μάτια μου,
που ‘χε χείλια κοραλλένια (δις)
δόντια μαργαριταρένια.
Τούτο ‘σω- μωρέ,μάτια μου,
τούτο ‘σώθη κι άλλο πέστε (δις)
του χορού τραγούδι βρέστε.
Συντελεστές της έκδοσης:
Μουσική επιμέλεια: Εμμανουήλ Χανιώτης
Τραγούδησαν: Μαρία Φλωρίδου - Κωνσταντάκη, Σπυριδούλα Φαφούτη - Γιαννάκη, Μαρία Παπαδημητρίου - Ιωάννου, Ελένη Δ. Μυταρά, Δημήτριος Ν. Ιωάννου
Συμμετείχαν επίσης οι Εμμανουήλ Χανιώτης,Αντώνιος και Ανδρέας Χανιώτης (18), Ηλίας Αλεξόπουλος (18), Χριστίνα Χανιώτη (19)
Έπαιξαν οι μουσικοί: Ανδρέας Χανιώτης, βιολί Λουκία Κωνσταντάτου, κανονάκι, Ηλίας Αλεξόπουλος, λαούτο, Χριστίνα Χανιώτη,κρουστά.
Ηχογράφηση: Αντώνιος Χανιώτης
Μουσικό υλικό: Αρχείο Σίμωνος και Αγγελικής Καρά
Φωτογραφικό υλικό: Λαογραφικό Μουσείο Κύμης
Επιμέλεια παραγωγής & έκδοσης: Νίκος Διονυσόπουλος
©Σύλλογος προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής «Σίμων Καράς»,2007 Έρσης 9, 11473 Αθήναι, τηλ. 210- 8811930
© Μορφωτικός και Εκπολιτιστικός Σύλλογος Κύμης, 2007 34003 Κύμη, τηλ.. 22220-22011
| 
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου